Κύριε Θέλω
να αγαπώ
και να τους συγχωρώ όλους.
Έτσι, θα μπορώ να ελπίζω
Ότι μια μέρα
Θα Σε δω χωρίς ντροπή.
Πάρτε την ευθύνη της ζωής σας στα χέρια σας. Ό,τι συμβαίνει στη ζωή σας υπεύθυνοι είστε εσείς, διότι ο Θεός δεν μπορεί να κάνει τίποτα μόνος του αν δεν συνεργαστείς μαζί του. Σου δίνει όλη του την καλή διάθεση, την αγάπη και τη βοήθεια του όμως πρώτα πρέπει να τον αφήσεις να σε βοηθήσει, να τον αφήσεις να σε αλλάξει και να δεχτείς αυτή την αλλαγή. Δηλαδή να τον αφήσεις να σε βοηθήσει να μετανοήσεις. Μετανιώνω σημαίνει αλλάζω. Αλλάζω το τρόπο που σκέφτομαι, τον τρόπο που βλέπω και ερμηνεύω τα πράγματα και τις καταστάσεις. Όπως με την Μεταμόρφωση του Χριστού στο Όρος Θαβώρ. Τι σημαίνει Μεταμόρφωση (= Μετά + μορφή = αλλάζω τη μορφή μου). Έτσι και η Μετάνοια (=Μετά + Νοώ = Αλλάζω τη σκέψη μου).
Και όταν λες «μετάνοια» τις πιο πολλές φορές έχουμε στο μυαλό μας μια συγκεκριμένη αμαρτία, δηλαδή σκεφτόμαστε κάτι που κάναμε, στεναχωριόμαστε και μετανιώνουμε. Όπως λέει ο Άγιος Ιωάννης ο Σιναΐτης της Κλίμακος, «η μετάνοια είναι ένα χρυσό καρφί στη ψυχή μας, που μας πληγώνει και τρέχει αίμα στις καρδιές μας». Το ζήτημα είναι όμως να μην καθόμαστε και να στεναχωριόμαστε μόνο, αλλά να αλλάξουμε τον τρόπο που κινούμαστε, ζούμε και αντιμετωπίζουμε τον κόσμο.
Μην κάνεις τα ίδια λάθη. Άλλαξε. Αφού κάνεις τις ίδιες κινήσεις και δεν βλέπεις αποτέλεσμα, άλλαξε, μετάνιωσε. Άλλαξε σε κάθε τι που δεν φέρει το αναμενόμενο αποτέλεσμα. Για παράδειγμα, ένας μαθητής λέει στους γονείς του «Αυτό το τετράμηνο θα τα πάω καλύτερα», «Δηλαδή, θα φέρεις καλύτερους βαθμούς;», «Θα φέρω, θα δεις θα ‘ναι καλύτεροι οι βαθμοί μου». Και γυρίζει ο πατέρας του και του λέει το αυτονόητο και το πολύ απλό: «Απορώ παιδάκι μου γιατί είσαι τόσο αισιόδοξος;», «Γιατί μπαμπά το λες αυτό;», «Το λέω παιδί μου γιατί βλέπω ότι όπως ήσουν πριν έτσι είσαι και τώρα», «Όπως και πριν δεν διαβάζεις, εξακολουθείς να βλέπεις πολλές ώρες τηλεόραση και να χαζεύεις τον υπολογιστή. Πως είναι δυνατόν, κάνοντας τα ίδια πράγματα να ελπίζεις σε διαφορετικά αποτελέσματα». Το παιδί έλεγε λόγια ήλπιζε χωρίς όμως να μετανιώσει πραγματικά. Να εκδηλώσει δηλαδή έμπρακτα την μετάνοια του. Να βλέπει πιο λίγη ώρα τηλεόραση και να διαβάζει περισσότερο. Αυτή είναι πράξη. Δυστυχώς όμως όλοι μένουμε στα λόγια. Όπως μια συνταγή. Όταν βάζεις συνεχώς τα ίδια υλικά και την ίδια ποσότητα γιατί περιμένεις να βγει διαφορετικό αποτέλεσμα;
Όπως ένα Κύριος που είχε ζάχαρο, όμως του άρεσαν πολύ τα ψωμιά, τα ζυμαρικά και οι πατάτες. Και σηκωνόταν το βράδυ και γονάτιζε το ψυγείο, κρυφά, νομίζοντας ότι επειδή έτρωγε κρυφά, δεν το καταλάβαινε ούτε ο οργανισμός του. Και όταν έκανε εξετάσεις και η τιμή ήταν ανεβασμένη. Κι έλεγε «Βρε παιδάκι μου πως γίνεται αυτό;», και του απάντησε ο γιος του «Τι απορείς; Αφού εσύ τα κάνεις αυτά. Αφού εσύ τρως». Η μετάνοια βρίσκει απήχηση σε όλες τις φάσεις και πτυχές της ζωή μας. Να αλλάξουμε.
Ακόμα και το άγχος. Παρατηρήσατε ποτέ τις επιπτώσεις έχει για τους γύρους μας. Και όχι μόνο για τους γύρω μας αλλά και για τον ίδιο τον εαυτό μας. Το άγχος δημιουργεί έλκος, γαστρορραγίες, όγκους, πίεση και άλλες ασθένειες. Έχετε ακούσει ότι αν για πέντε λεπτά θυμώσεις και τσακωθείς μετά για άλλες πέντε ώρες εκκρίνονται κάτι ουσίες στον οργανισμό με τις οποίες εξασθενίζει το ανοσοποιητικό μας σύστημα και οι άμυνες μας. Δηλαδή επηρεάζει το κορμί και τη ψυχή μας.
Και έχουμε συνδυάσει την μετάνοια με τη θλίψη και τη στεναχώρια. Και αν ζητήσουμε από κάποιον να μας ζωγραφίσει ένα μετανιωμένο, θα μας τον κάνει σκυμμένο και θλιμμένο. Όμως δεν είναι έτσι. Μετανιωμένος είναι και αυτός που προσπαθεί να ξεπεράσει τον εγωισμό του και εκείνος που προσπαθεί να αντιμετωπίσει με γέλιο και χαρά τα προβλήματα του και εκείνος που προσπαθεί να καταπολεμήσει το άγχος του.
Ήταν μια φορά ένας πατέρας στον πνευματικό του που του λέει: «Τι κάνεις;», «Καλά», «Τι κάνει ο γιος σου;, «Όπως τα ξέρεις πάτερ, στα ναρκωτικά», «Και εσύ πως είσαι;», «Ήρεμος, δόξα τω Θεώ». Το ακούς και ξαφνιάζεσαι. Τι «δόξα τω Θεώ». Δεν θα έπρεπε να είναι στεναχωρημένος, να πονά, να λυπάται για το γιο του; Και όμως όχι γιατί αυτός είναι μετανιωμένος πατέρας. Και θα σκέφτεσαι τώρα αφού είναι μετανιωμένος πατέρας γιατί ο γιος του είναι μπλεγμένος με τα ναρκωτικά; Μα γι’ αυτό έμπλεξε, γιατί παλιά δεν ήταν μετανιωμένος. Πίεζε το παιδί του, έκανε κριτική, όλα τα έβρισκε λάθος και τον έπαιρνε εκκλησία με το ζόρι. Του έμαθε ένα πρόσωπο του Θεού εντελώς λάθος. Ενός Θεού σκληρού, τιμωρού. Κι το παιδί αντέδρασε, βυθίστηκε στη θλίψη και στα ναρκωτικά. Αλλά τώρα μετάνιωσε. Τώρα είναι της Εκκλησίας γιατί φέρεται όπως φέρεται ο Θεός, με αγάπη. Είναι και αυτό μετάνοια. Να αφήνω τον άλλο ήσυχο, ήσυχο να επιλέξει.
Έτσι να μετανοήσεις και εσύ. Να σταματήσεις να ασχολείσαι με τους άλλους και την «σωτηρία» τους και να εστιάσεις στον εαυτό σου. Έτσι, πρέπει να εκδηλωθεί η μετάνοια σου. Ασχολήσου με τον εαυτό σου κι αν εμπνέει το φως η αγάπη σου, κι αν έρθει η ώρα του άλλου θα αλλάξει μόνος του.
Και πρέπει να μετανοήσουμε στην καθημερινότητα μας και όχι μια φορά το μήνα ή το δίμηνο. Και μετάνοια θα πει και αυτό να δέχομαι και να αποδέχομαι την διαφορετικότητα του άλλου. Έτσι, θέλει να ναι ο άλλος. Εμένα με πειράζει; Εσένα τι σε ενοχλεί; Πρέπει να σκεφτόμαστε και να «κρίνουμε» όπως ο Θεός. Ο θεός κρίνει τον καθένα ξεχωριστά, εντελώς προσωπικά. Δεν μπορείς να δίνεις σε όλους τις ίδιες απαντήσεις. Πολλοί άνθρωποι θυμώνουν, όμως δεν μπορείς να δώσει όλους την ίδια απάντηση γιατί θυμώνουν για διαφορετικούς λόγους. Όπως και ο Χριστός έδειξε την μετάνοια του, με την έννοια της αλλαγής του τρόπου σκέψης και συμπεριφοράς του. Δεν έλεγε το ίδιο σε όλους όσους συναντούσε. Σε άλλον είπε «Έλα μαζί μου», σε άλλον είπε «κάτσε σπίτι σου και διηγήσου τα θαύματα του Θεού», στην Κανά πήγε και ευλόγησε το γάμος τους. Δεν τους είπε «αφήστε τα όλα κι ελάτε μαζί μου».
Και ο Χριστός δεν είχε ανάγκη μετάνοιας αφού δεν είχε λάθη. Αλλά ο νους του δεν ήταν μονοκόμματος και άκαμπτος. Όπως με την αμαρτωλή γυναίκα. Δεν της είπε «θα πάει στην κόλαση». Οι Φαρισαίοι του έλεγαν «Πάρε μια πέτρα, γίνε αυστηρός». Αυτός όμως όχι της είπε ότι της συγχωρούνται οι αμαρτίες οι πολλές γιατί αγάπησε πολύ.
Και εμείς πρέπει να αφηνόμαστε στο θέλημα του Θεού και αυτός θα μας βοηθήσει να πράξουμε σωστά. Αυτό θυμίζει κάτι που είπε ο Γέροντας Παΐσιος * «να δίνεις στο Χριστό το κατσαβίδι να σου φτιάχνει αλλιώς το μυαλό κάθε φορά και να ρυθμίζει αυτός τις βίδες του λογισμού σου. Αλλού να σφίγγει μια βίδα, αλλού να χαλαρώνει, αλλού να βγάζει και αλλού να βάζει καινούργια». Για να δεχτείς αυτό, πρέπει να βγεις από τα δικά σου στεγανά και σιγουριές. Αυτό είναι το διαφορετικό που κάνει ο Χριστός, αλλάζει. Εκπλήσσει τους ανθρώπους με την μετάνοια του. Φεύγουν από κοντά του και αντί να τους κρατήσει κοντά του με οποιονδήποτε τρόπο ρωτάει και τους υπόλοιπους αν θέλουν να φύγουν κι εκείνοι. Κι αυτοί κολλάνε ακόμα περισσότερο πάνω του. Γιατί εκεί είναι η ελευθερία και η αγάπη.
Έτσι και εσείς. Αλλάξετε. Σας αξίζει μια όμορφη ζωή. Μια ζωή που όταν φτάσει στο τέλος της να μπορείς να πεις και εσύ όπως ο Απόστολος Παύλος «τον αγώνα τον καλόν ηγώνισμαι, την πίστιν τετήρηκα, τον δρόμον τετέλεκα». Έκανα λάθη, είχα προβλήματα, όμως έζησα μια ωραία ζωή.
Βασισμένο στην ομιλία του πατρός Ανδρέα Κονάνου "Μετάνοια, η πιο μοντέρνα κίνηση"
από την ραδιοφωνική του εκπομπή "Αθέατα περάσματα".