Θεία Κοινωνία

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Τό κάθε τι στή Θεία Λειτουργία εἶναι μιά πρόσκληση καί μιά προετοιμασία γιά τό μεγάλο γεγονός πού λέγεται Θεία Κοινωνία. ῾Η κάθε στιγμή στή Θεία Λειτουργία κι ἡ κάθε προσευχή μᾶς φέρνουν πιό κοντά στή μυστική Θεία Τράπεζα, γιά νά πάρουμε τόν ἀτίμητο θησαυρό, τό Ἅγιο Σῶμα καί τό Τίμιο Αἷμα τοῦ Κυρίου καί Σωτῆρος μας ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ. Θεία Λειτουργία χωρίς θεία Κοινωνία δέν ὑπάρχει!

Ἀλήθεια ποιά εἶναι ἡ δική μας θέση ἀπέναντι στό Μυστήριο τῶν Μυστηρίων, τή Θεία Κοινωνία; Ποθοῦμε νά κοινωνοῦμε συχνά; Κι ὅταν κοινωνοῦμε, συναισθανόμαστε τήν ἱερότητα τῆς στιγμῆς; Ἡ Θεία Κοινωνία εἶναι τό συγκλονιστικότερο γεγονός τῆς ζωῆς μας. Κοινωνοῦμε καί παίρνουμε μέσα μας τόν ἴδιο τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό. Στίς φλέβες μας κυλάει Αἷμα Χριστοῦ. Γιά νά συναισθανθοῦμε κάτι περισσότερο ἀπό τήν ἱερή καί συγκλονιστική αὐτή ὥρα, σήμερα θά μεταφερθοῦμε στό Μυστικό Δεῖπνο, ἐκεῖ πού ὁ Κύριος παρέδωσε στούς μαθητές Του τό μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας.

ΔΙΗΓΗΣΗ

Ὁ Κύριος Ἰησοῦς ζεῖ τίς τελευταῖες στιγμές μαζί μέ τούς δώδεκα μαθητές Του. Σέ λίγες ὧρες θά βρίσκεται στά χέρια τῶν σταυρωτῶν Του. Τήν ἄλλη μέρα, Μεγάλη Παρασκευή, θά θυσιαστεῖ ἐπάνω στό Σταυρό!

Γι᾿ αὐτό σέ τοῦτο τό Μυστικό Δεῖπνο τῆς Μ. Πέμπτης θέλει νά τούς ἀποκαλύψει τό βαθύτερο νόημα αὐτῆς τῆς θυσίας· τό σκοπό πού γι᾿ αὐτόν θυσιάζει τό Σῶμα Του καί χύνει τό Αἷμα Του! Νά τούς δείξει ἀκόμα καί μέ ποιό τρόπο στή συνέχεια ἡ θυσία Του αὐτή θά γινόταν γιά τόν καθένα χωριστά, σέ ὅλους τούς αἰῶνες πηγή σωτηρίας. Τροφή ζωῆς καί ἀθανασίας!...

Συγκινημένος λοιπόν εἶπε στούς μαθητές Του:

—Μέ πολύ μεγάλη ἐπιθυμία ἐπεθύμησα τήν ὥρα αὐτή πού θά φάω μαζί σας τοῦτο τό Πάσχα, πρίν σταυρωθῶ! Εἶναι τό τελευταῖο τῆς ἐπίγειας ζωῆς μου καί τό ἐπεθύμησα δυνατά, ὄχι ὡς Πάσχα παλαιό μέ τό συμβολικό πασχαλινό ἀρνί, ἀλλά ὡς Πάσχα νέο, τῆς Καινῆς Διαθήκης, πού ὡς ᾿Αμνός τοῦ Θεοῦ θά σᾶς προσφέρω τροφή οὐράνια, τό Σῶμα καί τό Αἷμα μου»!

Οἱ μαθητές παρακολουθοῦσαν τά πρωτάκουστα αὐτά νοήματα μέ ἔκσταση καί ἀπορία!

Συγκλονισμένοι Τόν βλέπουν τώρα νά παίρνει μέ ἰδιαίτερο δέος τό ψωμί («ἄρτον») στά χέρια Του, νά ἀπευθύνει Εὐχαριστία στόν Οὐράνιο Πατέρα, νά τό κόβει κομμάτια καί νά τό μοιράζει στούς μαθητές Του λέγοντας: «Λάβετε, φάγετε· τοῦτό ἐστι τό σῶμά μου».

Στή συνέχεια παίρνει στά ἄχραντα χέρια Του τό «Ποτήριον» τοῦ οἴνου καί, ἀφοῦ πάλι εὐχαριστεῖ τόν Πατέρα, τούς τό προσφέρει λέγοντας: «Πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες· τοῦτο γάρ ἐστι τό αἷμά μου...».

Ἤδη εἶχε γίνει τό ἀκατανόητο θαῦμα, τό μεγάλο Μυστήριο! ῾Ο ἄρτος καί ὁ οἶνος εἶχαν μεταβληθεῖ σέ Σῶμα καί Αἷμα Χριστοῦ! Καί ὁ Κύριος πρόσθεσε:

«Τοῦτο ποιεῖτε εἰς τήν ἐμήν ἀνάμνησιν».

Οἱ μαθητές νιώθουν κάτι πρωτόγνωρο! Κάποιο ἄλλο φῶς πλημμυρίζει τήν καρδιά καί τό νοῦ τους! Οἱ καρδιές ὅλων ξέσπασαν σέ ὕμνο Εὐχαριστήριο. «Καί ὑμνήσαντες ἐξῆλθον» μέσα στήν ἥσυχη νύχτα. Ὁ Κύριος προχωροῦσε πρός τή μεγάλη Θυσία!...

Αὐτή ἦταν ἡ πρώτη Θεία Λειτουργία. Ἡ παράδοση τοῦ Μυστηρίου τῆς Θείας Εὐχαριστίας (τῆς Θείας Κοινωνίας), πού πραγματοποιήθηκε τή Μεγάλη Πέμπτη στό Μυστικό Δεῖπνο! Κι ἐμεῖς κάθε φορά πού κοινωνοῦμε συμμετέχουμε στόν ἴδιο Μυστικό Δεῖπνο.

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ

1. Καταλαβαίνετε λοιπόν, παιδιά, πόσο συγκλονιστική εἶναι ἡ στιγμή πού κοινωνοῦμε! Γιατί ὅμως κοινωνοῦμε; Γιατί εἶναι ἀναγκαία γιά τήν ζωή μας ἡ Θεία Κοινωνία; (...)

α) Εἶναι ἡ ζωή μας. Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος μᾶς εἶπε: Ἄν δέν μεταλαμβάνετε τό Σῶμα καί τό Αἷμα μου, «οὐκ ἔχετε ζωὴν ἐν ἑαυτοῖς» (Ἰω. ς΄ 53), δέν εἶναι δυνατόν νά ἔχετε μέσα σας ζωή. Χωρίς τή Θεία Κοινωνία οἱ ἄνθρωποι εἶναι ζωντανοί νεκροί, καταδικασμένοι γιά τή φθορά καί τόν θάνατο. Ἀντίθετα μέ τή θεία Κοινωνία παίρνουμε ζωή, προγευόμαστε τήν τέλεια ἐπικοινωνία καί κοινωνία πού θά ἔχουμε μέ τόν Θεό στήν ἄλλη ζωή. Ἡ Θεία Κοινωνία ζωογονεῖ τό σῶμα καί τήν ψυχή!

β) Εἶναι ἡ δύναμή μας. Ἡ Θεία Κοινωνία μᾶς ἑνώνει μέ τόν Χριστό. Ὁ ἱερός Αὐγουστῖνος τονίζει πολύ καθαρά: «Ἄν κοινωνοῦμε ἄξια τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ, γινόμαστε ὅ,τι κοινωνοῦμε, δηλαδή Σῶμα Χριστοῦ... ῞Οταν κοινωνοῦμε δέν μεταβάλλουμε καί δέν ἀφομοιώνουμε ἐμεῖς τόν Χριστό, ὅπως συμβαίνει μέ τήν ὑλική τροφή πού παίρνουμε, ἀλλά ὁ Χριστός μᾶς μεταβάλλει στή δική Του φύση». Μᾶς θεώνει. Ἐπιπλέον ἡ θεία Κοινωνία μᾶς ἑνώνει καί μέ ὅλους τούς πιστούς, ἀφοῦ ὅλοι κοινωνοῦμε τόν ἴδιο τόν Χριστό.

 Ἔτσι, ὅταν κοινωνοῦμε ἀποκτοῦμε δύναμη ἀκαταμάχητη γιά νά νικήσουμε τό κακό. Ἡ Θεία Κοινωνία μᾶς ἐνισχύει στόν πνευματικό ἀγώνα «εἰς αὔξησιν ἀρετῆς καί τελειότητος» (Εὐχή θείας Μεταλήψεως). Ἀπό ποῦ ἔπαιρναν δύναμη οἱ μάρτυρες, γιά νά ὑπομείνουν μέ γενναιότητα τά φοβερά τους μαρτύρια; Ἀλλά καί οἱ μεγάλοι ἅγιοι τῆς ᾿Εκκλησίας μας ὁμολογοῦν: «Μέ τή Θεία Κοινωνία περνᾶμε οἱ Χριστιανοί σάν ἀστραπή ἀπό τούς δαίμονες». Γινόμαστε «ὡς λέοντες πῦρ πνέοντες», σάν λιοντάρια δηλαδή πού βγάζουμε φωτιά καί γινόμαστε φοβεροί καί ἀπρόσβλητοι ἀπό τόν διάβολο. Ἴσως θά ἔχετε ἀκούσει γιά πολλές περιπτώσεις δαιμονισμένων πού ἐπιτέθηκαν μέ ὁρμή στόν ἱερέα ἀλλά ἀκινητοποιήθηκαν μπροστά στό Ἅγιο Ποτήριο. 

γ) Εἶναι ἡ σωτηρία μας. Χωρίς τή Θεία Κοινωνία ἡ ψυχή μας εἶναι νεκρή καί ὁ ἀγώνας μας μάταιος. Δέν ἀρκεῖ νά εἶναι κάποιος «καλός ἄνθρωπος» γιά νά σωθεῖ. Πρέπει νά εἶναι καί χριστιανός! Χριστιανός ὄχι στήν ταυτότητα ἀλλά οὐσιαστικά, δηλαδή ἑνωμένος μέ τό Χριστό μέσα ἀπό τά Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἡ θεία Κοινωνία ἀνοίγει τήν πύλη τῆς αἰωνίου ζωῆς καί ἀθανασίας. Ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός μᾶς σώζει ἀπό τήν ἁμαρτία καί μᾶς χαρίζει τήν αἰώνια ζωή. Εἶναι σάν νά μᾶς λέει: Θέλεις νά πᾶς στόν παράδεισο; Πάρε μέσα σου ᾿Εμένα τόν ἴδιο. Κοινώνησε τά ῎Αχραντα Μυστήρια. Γι’ αὐτό καί ὁ ἱερέας ὅταν μᾶς μεταδίδει τά Ἄχραντα Μυστήρια, λέει: «Σῶμα καί Αἷμα Χριστοῦ εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καί εἰς ζωήν αἰώνιον».

1. Πῶς θά προσέλθουμε ἐμεῖς γιά νά κοινωνήσουμε; (...)

ΣΧΕΤΙΚΑ μέ τήν προετοιμασία γιά τήν προσέλευση στό μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας διαβάζουμε στό Γεροντικό τό ἕξης:

Ἕνας ἅγιος ἐπίσκοπος, ὅταν ἔβγαινε στήν Ὡραία Πύλη γιά νά κοινωνήσει τό λαό, ἔβλεπε νά πλησιάζουν μερικοί μέ σκοτεινό πρόσωπο ἤ μέ ἄγριο βλέμμα. Αὐτοί, μόλις ἔπαιρναν τά Ἄχραντα Μυστήρια, καίγονταν. Ἄλλοι ὅμως πλησίαζαν μέ ὁλόλευκα φορέματα καί φωτεινό πρόσωπο, κι ἔπαιρναν τό Σῶμα τοῦ Κυρίου μέ προσοχή κι εὐλάβεια. Αὐτούς ἡ θεία Κοινωνία τούς λάμπρυνε περισσότερο.

 Ὁ ἐπίσκοπος παρακάλεσε τό Θεό νά τοῦ ἐξηγήσει αὐτό τό μυστήριο. Τότε ἄγγελος Κυρίου παρουσιάστηκε καί τοῦ εἶπε: Ὅσοι κοινωνοῦν μέ λαμπρό πρόσωπο καί λευκή στολή, εἶναι ἁγνοί καί καθαροί, δίκαιοι καί σπλαχνικοί. Αὐτοί πλησιάζουν μέ καθαρή συνείδηση, γι’ αὐτό τούς ἐπισκιάζει ἡ θεία χάρη. Ἀντίθετα ὅσοι φαίνονται μέ σκοτεινό πρόσωπο, εἶναι βυθισμένοι στή λάσπη τῶν ἁμαρτιῶν τους. Εἶναι πονηροί καί ἄδικοι, φθονεροί καί ἄπληστοι. Αὐτοί ὄχι μόνο δέν ὠφελοῦνται ἀπό τή θεία Κοινωνία, ἀλλά καταδικάζονται, γιατί τολμοῦν νά πλησιάσουν μέ ἔνοχη συνείδηση, χωρίς μετάνοια καί προετοιμασία. Ἀπό τότε ὁ ἐνάρετος ἐπίσκοπος κήρυξε μετάνοια στό ποίμνιό του κι ἐμπόδιζε τούς ἀνάξιους ἀπό τή θεία Κοινωνία.

Α. ΠΡΙΝ ΤΗ ΘΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ὀφείλουμε νά προετοιμαστοῦμε μέ:

Νηστεία. Νά ἑτοιμάζουμε ἀκόμη τόν ἑαυτό μας μέ τή νηστεία, ὅπως πρέπει καί ὅπως μᾶς καθορίζει ὁ πνευματικός μας.

῾Ιερά ᾿Εξομολόγηση. Πῶς θά ὑποδεχθοῦμε τόν Χριστό στή βρώμικη καί ταραγμένη καρδιά μας; Μέ τί θάρρος θά κοινωνήσουμε, ὅταν ξέρουμε πώς ὅποιος κοινωνεῖ ἀπροετοίμαστος καί ἀκάθαρτος ζημιώνεται ἀντί νά ὠφελεῖται; Σωστή προετοιμασία σημαίνει νά καθαρίσουμε τή βρώμικη ψυχή μας μέ τό λουτρό τῆς Μετανοίας, τήν ῾Ι. ᾿Εξομολόγηση. Δέν κοινωνοῦμε ὅποτε ἐμεῖς νομίζουμε ἤ «αὐθόρμητα τό αἰσθανόμαστε», ἀλλά μέ τήν ἄδεια τοῦ Πνευματικοῦ μας. 

Προσευχή. Πολύ βοηθητική εἶναι καί ἡ προσευχή μας. Αὐτή θά μᾶς φέρει πιό κοντά στόν Κύριο, τόν ῾Οποῖο θά πάρουμε μέσα μας. Ὑπάρχουν κατάλληλες εὐχές τῆς Ἐκκλησίας μας στήν Ἀκολουθία τῆς θείας Μεταλήψεως, πού πολλοί χριστιανοί συνηθίζουν νά τή διαβάζουν τήν παραμονή τό βράδυ (Θά τίς βροῦμε καί στό Προσευχητάριό μας «Κύριε, εἰσάκουσον...»)

Συμφιλίωση. Προκειμένου νά κοινωνήσουμε τόν Κύριο Ἰησοῦ πού εἶναι ἡ τέλεια Ἀγάπη φροντίζουμε νά εἴμαστε συμφιλιωμένοι μέ ὅλους ὅσους τυχόν ψυχραθήκαμε καί ἰδιαίτερα μέ τούς δικούς μας στό σπίτι. Νά ζητοῦμε μέ εἰλικρίνεια συγγνώμη ἀπ᾿ ὅσους λυπήσαμε (ἀδελφούς, γονεῖς, φίλους κ.λ.π.) κι ἔπειτα νά πλησιάζουμε τό Ἅγιο Ποτήριο.

Β. ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΩΡΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Ἄς θυμηθοῦμε τά λόγια τοῦ ἱερέως ὅταν μᾶς καλεῖ νά προσέλθουμε στήν θεία Κοινωνία. Τί λέει;...  Μετά φόβου Θεοῦ, πίστεως καί ἀγάπης.

Ἄς πλησιάζουμε λοιπόν  γιά νά κοινωνήσουμε  μέ δέος, μέ εὐλάβεια μέ σεβασμό, μέ ἅγιο φόβο. ῎Οχι βιασύνες καί σπρωξίματα καί φωνές καί φασαρία. Τό βλέμμα μας, τό βῆμα μας, ἡ ἐνδυμασία μας, τά πάντα ἄξια τῆς μεγάλης ἐκείνης στιγμῆς. Περιμένω τή σειρά μου, σταυρώνω τά χέρια μου, προσεύχομαι μυστικά, κάνω μέ συναίσθηση ἀπό πρίν τό σταυρό μου. Πιάνω μέ τά δυό χέρια εὐλαβικά τό ἅγιο μανδήλιο, ἀνοίγω καλά τό στόμα μου καί δέχομαι μέ συγκλονισμό τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Κυρίου. Σκουπίζω καλά τά χείλη μου, παίρνω τό ἀντίδωρο καί ἐπιστρέφω σιωπηλά καί γαλήνιος στήν ἀρχική μου θέση εὐχαριστώντας τόν Θεό γιά τήν ἀνεκτίμητη δωρεά πού μοῦ χάρισε.

Κι ἄς πλησιάζουμε ἀκόμη μέ πίστη. Νά πιστεύουμε μέ ὅλη μας τήν καρδιά ὅτι δέν κοινωνοῦμε ἄρτο καί οἶνο ἀλλά Σῶμα καί Αἷμα Χριστοῦ!

Γ. ΜΕΤΑ ΤΗ ΘΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Παραμένουμε σιωπηλοί, δέν φεύγουμε ἀπό τόν ἱερό Ναό, ἀλλά περιμένουμε νά τελειώσει ἡ Θεία Λειτουργία. Ὅλο αὐτό τό διάστημα δοξάζουμε καί εὐχαριστοῦμε τόν ἅγιο Θεό γιά τή μεγάλη δωρεά Του. Στό ναό ἤ στό σπίτι μας μποροῦμε νά προσευχηθοῦμε μέ τήν πολύ ὡραία Ἀκολουθία τῆς Εὐχαριστίας μετά τή Θεία Μετάληψη.

Τήν ἡμέρα πού κοινωνοῦμε πρέπει νά μᾶς συνέχει τό γεγονός. Νά μήν τό ξεχνοῦμε καί νά  ἀγωνιζόμαστε γιά νά πολεμοῦμε ἐντονότερα τά πάθη μας καί νά ἐπιθυμοῦμε σταθερά τό καλό καί τήν ἀρετή. Νά πάρουμε ἀποφάσεις νά ἀλλάξουμε ζωή καί νά ζήσουμε γιά πάντα μόνο μέ τόν Χριστό στήν καρδιά μας.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Κλείνουμε μέ τά λόγια τοῦ Κυρίου στό Μυστικό Δεῖπνο: «Ἐπιθυμίᾳ ἐπεθύμησα τοῦτο τὸ πάσχα φαγεῖν μεθ᾿ ὑμῶν» (Λουκ. κβ΄ 15).Μέ πολύ μεγάλη ἐπιθυμία ἐπεθύμησα τήν ὥρα αὐτή πού θά φάω μαζί σας τοῦτο τό Πάσχα, πρίν σταυρωθῶ...

Ὁ Κύριος Ἰησοῦς ἀπό ἄπειρη ἀγάπη προσφέρει τόν Ἑαυτό Του καί ἐπιθυμεῖ νά ἑνωθεῖ μέ τό πλάσμα Του. Κι ἐμεῖς πῶς ἀντιμετωπίζουμε τήν προσφορά Του, πῶς ἀπαντοῦμε στήν πρόσκλησή Του; Ἔχουμε αὐτήν τήν ἐπιθυμία, τόν ἅγιο πόθο νά κοινωνήσουμε καί νά ἑνωθοῦμε μαζί Του; Νά ἐπιθυμοῦμε καί νά λαχταροῦμε τή θεία Κοινωνία. Παιδιά, ἄς μήν περιμένουμε νά μᾶς τό θυμίζουν οἱ ἄλλοι καί νά μᾶς παρακινοῦν. ᾿Εμεῖς οἱ ἴδιοι νά ποθοῦμε τή Θεία Κοινωνία καί νά προετοιμαζόμαστε γιά τή συνειδητή συμμετοχή μας στό Μυστήριο.

Καθώς πλησιάζουν οἱ ἅγιες ἡμέρες τοῦ Πάσχα, ἄς προετοιμάσουμε τήν ψυχή μας κατάλληλα γιά νά κοινωνήσουμε. Καί ἀκόμη ἄς πάρουμε ἀπόφαση νά μή στεροῦμε ἀπό τόν ἑαυτό μας αὐτόν τόν ἀτίμητο θησαυρό. Ἡ Θεία Κοινωνία δέν εἶναι τυπικό καθῆκον ἤ ἁπλή συνήθεια. Εἶναι
ἡ τροφή τῆς ψυχῆς μας. Ἡ ἴδια μας ἡ ζωή!

ΣΥΝΘΗΜΑ: Μετά φόβου Θεοῦ, πίστεως καί ἀγάπης προσέλθετε!