01/10/16

         Γιορτάζει η Κύπρος την ανεξαρτησία της.  Ο Οκτώβριος όμως, παράλληλα με την πολιτική γιορτή έχει και πολλές μνήμες – γιορτές Κυπρίων Αγίων.  Γι’ αυτό η αυτοκέφαλή μας Εκκλησία, καθιέρωσε την πρώτη Κυριακή αυτού του μήνα να τιμά πανηγυρικά όλους τους Αγίους που σχετίζονται με το νησί μας.

         Είναι οι ‘εγγυητές’ όχι μόνο της ελευθερίας της Κύπρου αλλά, κυρίως, και της σωτηρίας των εν πίστει διαγόντων στα χώματά της.

         Θα αναφερθούμε σε έναν μόνο, από το ‘νέφος’ των εν Κύπρω διαλαμψάντων αγίων.  Είναι σχεδόν άγνωστος στους πολλούς και λησμονείται ακόμη και από τους Συναξαριστές.  Τον γνωρίζουν μόνο οι ‘χωριανοί’ του.

         Αφορμή για την αναφορά μας στον εκ Περάτων Ορεινής άγιο Δημητριανό είναι ένα χαρμόσυνο γεγονός.  Στις 3 Σεπτεμβρίου 2016, έγιναν τα εγκαίνια ωραιότατης εκκλησίας αφιερωμένης σ’ αυτόν.  Ήταν το επιστέγασμα και η δικαίωση του πόθου και του ονείρου των κατοίκων της κοινότητας.  Ας αρχίσουμε όμως με τα όσα γράφει για τον άγιο ο μακαριστός π. Σταύρος.

Ο άγιος Δημητριανός της Ταμασού, ο θαυματουργός

Παπασταύρου Παπαγαθαγγέλου

(Από το βιβλίο, Μορφές που άγιασαν την Κύπρο, βλ. ιστοσελίδα, http://www.pigizois.net/, διασκευασμένο)

         Από τις πολύ ολίγες πληροφορίες που έχουμε γι' αυτόν μανθάνουμε ότι γεννήθηκε στην Ταμασό κι έζησε σ' αυτήν τα πρώτα χρόνια του Χριστιανισμού.  Ήταν τότε ακόμη που η ειδωλολατρία κι η ειδωλομανία προέβαλλε δυνατά της Αφροδίτης το άστρο και τη λατρεία.  Το κήρυγμα του Ιησού που έφεραν στην Κύπρο οι τρεις απόστολοι Βαρνάβας και Παύλος και Μάρκος άρχισε σιγά-σιγά να προχωρεί σ' όλο το νησί.  Στην Ταμασό με κέντρο μια σπηλιά που υπάρχει ως σήμερα και που χρησίμευε στην αρχή ως κατοικία και εκκλησία και επισκοπή αγωνίζονται οι πρώτες εκείνες μορφές, ο Ηρακλείδιος, ο Μύρων, ο Μνάσων κι οι άλλοι συνεργάτες τους να ανάψουν και να προβάλουν παντού το φως του Χριστού, το ιλαρόν φως της νέας ζωής.  Η θρησκεία του Ιησού Χριστού, με τις ενέργειες του Ηρακλειδίου, τον ζήλο του και τις υπεράνθρωπες προσπάθειες του προχωρούσε καθημερινά.  Μετά τον θάνατο του την ευθύνη του όλου έργου ανέλαβε ο Μνάσωνας.  Αυτόν είχε χειροτονήσει ο Ηρακλείδιος επίσκοπο, όταν ακόμη ζούσε.  Αυτός συνέχισε το έργο του Ηρακλειδίου μέχρι τα βαθιά του γηρατειά.  Πολλά θαύματα έκαμε όσο ζούσε.  Πολλά κι όταν απέθανε.  Πριν πεθάνει χειροτόνησε επίσκοπο της Ταμασού τον Ρόδωνα.
         Με γοργά βήματα η διδασκαλία του Χριστού χάρη στον φλογερό ζήλο των πρώτων χριστιανών προχωρεί με ενθουσιασμό στης Ταμασού την πόλη. Πολλοί οι άγιοι που παρουσιάσθηκαν σ' αυτή.  Ένας τέτοιος άγιος είναι κι ο Δημητριανός.  Πότε ακριβώς γεννήθηκε δεν γνωρίζουμε.  Ο πανδαμάτορας χρόνος έσβησε από της μνήμης το βιβλίο τη σχετική χρονολογία.  Αυτό που συμπεραίνουμε από την όλη ζωή του είναι τούτο: Γνώρισε τον Χριστό, όπως λέγει κι ο υμνογράφος του, από τη βρεφική του ηλικία.  "Εκ βρέφους εγένου του Κυρίου εραστής".  Γνώρισε τον Χριστό και τον αγάπησε με όλη την ψυχή του.  Μπροστά του ένα και μόνο πράγμα βλέπει κι ένα ποθεί και θέλει παντού και πάντοτε.  Του Κυρίου το θέλημα.  Μ' αυτό μεγαλώνει.  Μ' αυτό ζει κι αυτό προβάλλει τόσο με τα λόγια του, όσο και το παράδειγμα του.
         Κάποτε που είχε αρρωστήσει ο πνευματικός πατέρας της κοινότητας ο ιερέας, ο τότε επίσκοπος του οποίου ο Δημητριανός ήταν σε όλα το δεξί του χέρι, τον κάλεσε και κατά παράκληση των πιστών Χριστιανών τον χειροτόνησε πρεσβύτερο.  Οι αγνές ψυχές πανηγυρίζουν.  Γιατί ο Δημητριανός με ζήλο φλογερό εργαζόταν πάντοτε για την πνευματική πρόοδο του λαού.  Στο πρόσωπο του βρήκαν οι πιστοί τον πνευματικό πατέρα και καθοδηγητή, τα ορφανά τον προστάτη, οι άρρωστοι τον στοργικό αδελφό και "οι εν θλίψεσι την παρηγορίαν".   Κι όταν μετά από καιρό ο τότε επίσκοπος κοιμήθηκε, ολόκληρος ο λαός και πάλι κάλεσε και ανέβασε στον επισκοπικό θρόνο της ξακουστής πόλεως τον άξιο σε όλα Δημητριανό.
         Στην καινούργια αυτή θέση η αγία του μορφή προβάλλει παντού, ώστε ο ιερός υμνογράφος να τον υμνεί: "Της Ταμασού βλάστημα, καύχημα των Περάτων, πηγήν των θαυμάτων, ιαμάτων ταμείον άσυλον και των Κυπρίων αγλάισμα".  Αλλά και του λαού η παράδοση κι ο σεβασμός μένει ως σήμερα πολύ υψηλά.   Αυτό μαρτυρεί α) η ευρυχωρία του ναού που η ευσέβεια των παλαιοτέρων κατοίκων των Περάτων αφιέρωσε στ' όνομα του σε μια μαγευτική θέση και του οποίου τα ερείπια προβάλλουν επιβλητικά μέχρι σήμερα. Και β) η χειρόγραφος φυλλάδα που περιέχει την ακολουθία του και στην οποία αναγράφεται κι η μέρα της μνήμης του, 27 Ιανουαρίου.
         Η όλη του πνευματική ζωή συνέβαλε τα μέγιστα στην εξάπλωση του χριστιανισμού όχι μόνο στην πόλη της Ταμασού, αλλά και στα γύρω χωριά. Τύπος υπομονής ο ίδιος και πρότυπο αρετής βοήθησε στα χρόνια εκείνα στην ειρηνική ζωή του πιστού λαού του και στην πνευματική του άνοδο.  Αλλά και θαύματα πολλά αναφέρεται ότι έκαμε όταν ζούσε, μα και όταν κοιμήθηκε.  Οι γυναίκες των Περάτων τον θεωρούν πολύ θαυματουργό και συχνά επισκέπτονται τα ερείπια του ναού του, ανάβουν καντήλια στο βαθούλωμα των ερειπίων και εκζητούν τις πρεσβείες του στα προβλήματα και τις ανάγκες τους.

      Πέραν από τα πιο πάνω, από την ιστοσελίδα της Μητροπόλεως Ταμασού μαθαίνουμε και τα εξής: «Σε κώδικα της Μητρόπολης Πάφου ο άγιος Δημητριανός αναφέρεται ως ο τέταρτος στη σειρά επίσκοπος Ταμασού, μετά τον άγιο Ρόδωνα.  Αναφορά στον άγιο Δημητριανό, ως επίσκοπο Ταμασού κάνει ο Λεόντιος Μαχαιράς (15ος αιώνας) και ο αρχιμανδρίτης Κυπριανός(1788), οι οποίοι αναφέρουν ακόμα ότι στο χωρίο Πέρα Ορεινής της επαρχίας Λευκωσίας υπάρχει και ο τάφος του Αγίου».

         Τα θυρανοίξια του καινούριου ναού

         (Από την ιστοσελίδα, http://www.imtamasou.org.cy/)

         Φθάνουμε στις 26 Ιανουαρίου 2016.  Στον πανηγυρικό εσπερινό της εορτής του, γίνονται τα θυρανοίξια ωραιότατου καινούριου ναού του αγίου, δίπλα ακριβώς από τα ερείπια του παλιού όπου και ο τάφος του.  Ο πρόεδρος της εκκλησιαστικής επιτροπής ευχαρίστησε θερμά τον Πανιερώτατο Μητροπολίτη Ταμασού και Ορεινής κ. Ησαΐα για τη στήριξη και τη μεγάλη βοήθεια του, διότι χωρίς αυτόν, όπως χαρακτηριστικά τόνισε, «θα ήταν ακατόρθωτο να πραγματοποιηθεί το ευσεβές όραμα των κατοίκων, η ανέγερσις αυτού του ναού».  Επίσης, ευχαρίστησε και τον συγχωριανό του Θεοφιλέστατο επίσκοπο Νεαπόλεως κ. Πορφύριο για τις πολύτιμες συμβουλές του, όσον αφορά τον καλλωπισμό, αλλά και σχεδιασμό του Ναού.

         Αντιφωνώντας, ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Ταμασού και Ορεινής κ. Ησαΐας επισήμανε ότι ο κρυφός πόθος, αλλά και η παρακαταθήκη των αείμνηστων ιερέων της κοινότητας, επιτέλους, έγιναν πραγματικότητα.  Το εναρκτήριο λάκτισμα, όπως χαρακτηριστικά τόνισε, δόθηκε από τον ομοχώριο του Αγίου Δημητριανού Θεοφιλέστατο επίσκοπο Νεαπόλεως κ. Πορφύριο, ο οποίος έκανε την πρώτη μεγάλη δωρεά από τις εισφορές της κηδείας, του κατά σάρκα πατέρα του και αειμνήστου ιερέα της κοινότητος πρωτοπρεσβύτερου π. Στυλιανού.  «Εύγε των Ταμασέων ιερέων η ομήγυρις, εύγε και των Περάτων Ορεινής το εκκλησίασμα, που μετά από πολλή προσευχή, κόπο και μόχθο κατορθώσατε να οικοδομήσετε αυτόν τον περικαλλή Ναό».  Σήμερα, τόνισε, «συμπανηγυρίζω όχι μόνο εγώ, αλλά και σύμπας ο λαός της Μητρόπολής μας.  Ένας νέος ιερός Ναός ανοικοδομήθηκε και αφιερώθηκε στον Άγιο Δημητριανό, Επίσκοπο Ταμασού».

            Τα εγκαίνια του καινούριου ναού

            (Από την ιστοσελίδα, http://www.imtamasou.org.cy/)

         Το όνειρο και η επιθυμία των κατοίκων της κοινότητας Πέρα Ορεινής έγινε πραγματικότητα με τα εγκαίνια του Ιερού Ναού του Αγίου Δημητριανού επισκόπου Ταμασέων.

         Με θρησκευτική κατάνυξη ιεροπρέπεια και την αθρόα συμμετοχή πιστών, πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 2016.

         Την παραμονή 2 Σεπτεμβρίου, πραγματοποιήθηκε η υποδοχή των Ιερών Λειψάνων του εν Αγίοις Πατρός ημών Δημητριανού επισκόπου Ταμασέων και των μαρτυρικών λειψάνων Αγίου Πρωτομάρτυρος και αρχιδιακόνου Στεφάνου, του Αγίου Ιερομάρτυρος Χαραλάμπους και του Αγίου μάρτυρος Τρύφωνος.

         Ακολούθησε η Ακολουθία του Καταμερισμού των Ιερών μαρτυρικών Λειψάνων και η εναπόθεσις αυτών στον ομφαλό της Αγίας Τραπέζης.

         Στην συνέχεια τελέσθηκε ο Μέγας Εσπερινός χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Διδυμοτείχου Ορεστιάδος και Σουφλίου κ. Δαμασκηνού, ο οποίος κατόπιν προσκλήσεως του οικείου Μητροπολίτου προσκόμισε και παρέδωσε απότμημα ιερού λειψάνου του Αγίου Δημητριανού για να παραμείνει στην γενέτειρά του.  Στον εσπερινό παρέστησαν συμπροσευχόμενοι, ο οικείος Μητροπολίτης Πανιερώτατος Μητροπολίτης Ταμασού και Ορεινής κ. Ησαΐας και ο Θεοφιλέστατος επίσκοπος Νεαπόλεως κ. Προρφύριος.

         Την επομένη, προεξάρχοντος του Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Ταμασού και Ορεινής κ. Ησαΐου και συλλειτουργούντων του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Διδυμοτείχου Ορεστιάδος και Σουφλίου κ. Δαμασκηνού και του Θεοφιλεστάτου επισκόπου Νεαπόλεως κ. Προρφυρίου τελέστηκαν οι Ιερές Ακολουθίες του Όρθρου και των Εγκαινίων και η Αρχιερατική Θεία Λειτουργία.

        
Κατά τις εκατέρωθεν προσφωνήσεις και τις αντιφωνήσεις μεταξύ τού φιλοξενούντος και του φιλοξενουμένου τονίσθηκε ότι ο Κυπριακός ελληνισμός και οι χριστιανοί της Θράκης, ως ακρίτες, έχουν κοινό τον αγώνα και την αγωνία για το μέλλον και ενώνουν τις πνευματικές δυνάμεις τους δίνοντας τη μαρτυρία ότι  δεν θα παύσουν να υπερασπίζονται τη Πίστη και την Πατρίδα.

Απολυτίκιο (Ήχος α')
Των Κυπρίων το κλέος, Ταμασέων ο Πρόεδρος, φύλαξ και φρουρός των Περάτων, Δημητριανέ Πατήρ ημών, αναδειχθείς· διό τυφλόν εφώτισας ποτέ, το φως ενεδίδου τηλαυγώς, και ανέκραξε δε ούτως, τω δια σου με φωτίσαντι Δόξα σοι.  Δόξα τω ούτως ευδοκήσαντι Θεώ, δόξα τω σε θαυμαστώσαντι, δόξα τω ενεργούντι δια σου τοιαύτα τέρατα.

ΔΕ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΧΑΘΕΙ ΠΟΤΕ ΕΝΑΣ ΤΟΠΟΣ ΠΟΥ ΚΤΙΖΕΙ ΝΑΟΥΣ ΤΙΜΩΝΤΑΣ ΑΓΙΟΥΣ