Ο άγιος Δημήτριος γεννήθηκε το δεύτερο μισό του 3ου αιώνα μ.Χ. στη Θεσσαλονίκη. Οι γονείς του ήταν ευλαβείς και ευκατάστατοι. Ο «ευσεβέστατος» Δημήτριος, όπως τον αποκαλεί το Συναξάρι του, ανατράφηκε εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου και αναδείχθηκε «διδάσκαλος της πίστεως του Χριστού».

Το μαρτύριο του Δημητρίου έγινε όταν ο Μαξιμιανός επισκέφθηκε την Θεσσαλονίκη (296 ή 306 μ.Χ.), προκειμένου να απολαύσει τους αγώνες που διεξάγονταν μέσα στα πλαίσια του εορτασμού της νίκης των Ρωμαίων κατά των Σκυθών.

Τότε ο Μαξιμιανός εξέδωσε διάταγμα, όπως φυλακιστεί ο Δημήτριος, με το αιτιολογικό ότι ομολόγησε πίστη προς τον Χριστό. Ο Δημήτριος, λοιπόν, ρίχτηκε σ’ ένα δημόσιο λουτρό, απ' όπου κήρυσσε το Ευαγγέλιο του Ιησού Χριστού.

Στους αγώνες λάμβανε μέρος και ένας μεγαλόσωμος αθλητής, ο Λυαίος, ο οποίος είχε μεγάλη φήμη για τις ικανότητές του στο άθλημα της πάλης. Επειδή δε ο Λυαίος προκαλούσε τα πλήθη να παλαίψουν μαζί του, ένας από τους μαθητές του Δημητρίου, ο Νέστορας, ζήτησε την ευλογία του Αγίου, προκειμένουν να αντιμετωπίσει τον Λυαίο. Ο Άγιος Δημήτριος πράγματι ευλόγησε το Νέστορα σφραγίζοντάς τον στο πρόσωπο, με το σημείο του τιμίου σταυρού, λέγοντας: «και τον Λυαίο θα νικήσης και για τον Χριστό θα μαρτυρήσεις».

Ο νεαρός Νέστωρας εισήλθε, λοιπόν, μέσα στο Στάδιο, ευχόμενος «ο Θεός Δημητρίου βοήθει μοι…». Πάλεψε και τελικά νίκησε τον Λυαίο. «Και βαλών αυτώ καιρίαν πληγήν κατά καρδίας αφήκεν άπνουν επί της γης τον πρώην μεγάλαυχον», αναφέρει το Συναξάρι.

Ο Μαξιμιανός βλέποντας το γεγονός εξοργίστηκε, γι΄ αυτό και διέταξε να θανατωθεί ο Δημήτριος, θεωρώντας τον υπαίτιο για την ταπεινωτική ήττα του Λυαίου. Έδωσε εντολή, λοιπόν, όπως θανατωθεί πρώτος ο Δημήτριος δια λογχισμού. Ο θάνατος του Δημητρίου ήταν ακαριαίος, πλην όμως, «πολλών θαυμάτων και ιάσεων παραδόξων μετά την τελευτήν γενόμενος ποιητής», υπογραμμίζει το Συναξάρι. Μετά το Δημήτριο σειρά είχε ο Νέστορας τον οποίο καρατόμησαν με το ίδιό του το ξίφος.

Ένας άλλος άγιος μαθητής του, ο Λούπος, μάζεψε το τίμιο αίμα του Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου με το πανωφόρι του. Με αυτό, αλλά και με το δακτυλίδι του Αγίου επιτελούσε διάφορα σημεία και ιάσεις ασθενειών. Επειδή όμως πολλοί πίστευαν στον Χριστό υπέστη και ο Λούπος παρόμοιο μαρτύριο με αυτό του Αγίου Δημητρίου και του Νέστορα, όπως εξάλλου και πολλοί άλλοι χριστιανοί της εποχής.

Το σκήνωμα του Μεγαλομάρτυρα Δημητρίου οι χριστιανοί το ενταφίασαν σ’ εκείνο το δημόσιο λουτρό, απ' όπου άρχισε να αναβλύζει μύρο, γι’ αυτό και ο Δημήτριος έλαβε το προσωνύμιο Μυροβλήτης.

Στο τόπο του μαρτυρίου του κτίσθηκε ένας μικρός ναός το 313 μ.Χ. αφιερωμένος στο όνομά του. Το 324 στον ίδιο τόπο ανεγέρθηκε μία τρίκλιτη Βασιλική και το 413 κτίστηκε μία μεγαλύτερη. Η σημερινή μορφή του Ναού ανάγεται στο 1950. Σημειωτέον ότι από το 413 μέχρι το 1950 ο Ναός υπέστη πολλές καταστροφές και λεηλασίες. Η τελευταία καταστροφή σημειώθηκε το 1917 από μεγάλη πυρκαϊά. Στα υπόγεια του Ναού αυτού σώζεται ο τόπος όπου φυλακίστηκε ο Άγιος Δημήτριος καθώς και το πρώτο του μνήμα. Στο Ναό φυλάσσονται τα τίμια λείψανα του Αγίου.

Ο Μεγαλομάρτυρας Δημήτριος είναι ο πολιούχος και προστάτης της Θεσσαλονίκης.