Ο Τίμιος Σταυρός

Stavroproskinisi 2(Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως)

Μακαριστού Γέροντος Εφραίμ Φιλοθεϊτου

Τίμιοι Πατέρες, ευσεβείς Χριστιανοί.

Η Αγία Ορθόδοξος και Τιμία Εκκλησία μας σήμερα, στο μέσον της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, που διανύουμε, προβάλλει τον Τίμιο και Ζωοποιό Σταυρό προς προσκύνησιν, για να ενθυμηθούμε, πώς εμείς λυτρωθήκαμε, πως σωθήκαμε, πως εξαγορασθήκαμε με την θυσία του Υιού και Λόγου του Θεού επάνω σ΄ αυτό το ηγιασμένο Ξύλο. Εκεί επάνω, το χειρόγραφο των αμαρτιών μας εσχίσθει κι εμείς γίναμε ελεύθεροι από την κατάρα της αμαρτίας κι από τα δεσμά του Σατανά. Αυτό μας υπενθυμίζει η Εκκλησία μας με την γνωστή Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως.

Μέσα στον Σταυρό του Χριστού έχουμε μια ανακεφαλαίωση όλης της διδασκαλίας του Ευαγγελίου. Σταυρώθηκε ο Χριστός και ο Σταυρός Τον οδήγησε στην Ανάσταση. Χριστός χωρίς Σταυρό δεν εννοείται. Αν βγάλουμε τον Χριστό από τον Σταυρό, παύει να είναι Χριστός που σώζει. Κι αν βγάλουμε από την ζωή του Χριστιανού την εσταυρωμένη ζωή, πλέον έχουμε εκκοσμικευμένο Χριστιανισμό, αδύνατο να μας εξυψώσει ηθικά και πνευματικά σε σφαίρες πνευματικές και άγιες. Όποιος γνωρίσει καλά αυτό το νόημα, αυτό το μήνυμα, όποιος το πιστέψει και το ακολουθήσει, γίνεται αληθινός, γνήσιος μαθητής και δούλος του Χριστού. Ο Χριστός για μας είναι το υπόδειγμα το τέλειο, το οποίο καλούμεθα να αντιγράφουμε και να μιμούμεθα.

Ο Σταυρός του Κυρίου μας μάς φανερώνει τρείς μεγάλες αλήθειες. Πρώτον ότι για να τακτοποιηθεί, για να αποσβεσθεί, το πολύ βάρος της αμαρτίας μας χρειάσθηκε να κατεβεί ένας Θεός σωματικά στη γη, να γίνει άνθρωπος και να σταυρωθεί. Χρειάσθηκε να χυθεί το αίμα του Χριστού επάνω στον Σταυρό, για να ξεπλυθεί ο ρύπος της αμαρτίας. Κι έτσι εμείς μπορέσαμε να βρούμε τον δόμο, που οδηγεί στην λύτρωση, στην σωτηρία, στην αλήθεια και στο φως.

Δεύτερον φανερώνει την άπειρη φιλανθρωπία, ευσπλαχνία και αγάπη του Θεού, που άφησε τους ουρανούς και κατέβηκε στην γη, για να σωθούμε εμείς οι ένοχοι, οι αχάριστοι, οι αγνώμονες άνθρωποι. Τρίτον φανερώνει την μεγάλη αξία της ψυχής μας, της εικόνος του Θεού, την οποία εμείς είτε από άγνοια είτε από επιπολαιότητα, την εγκαταλείπουμε γυμνή από ευσέβεια και αρετή, κατατραυματισμένη, ενώ για το σώμα, που θα το αφήσουμε εδώ, τόσα κάνουμε, τόσο το φροντίζουμε!

Η ψυχή είναι το πάν, διότι από αυτήν ζει και το σώμα. Εμείς όμως δεν την προσέχουμε, δεν της προσφέρουμε τροφή καθαρή και αληθινή και αρρωσταίνουμε ψυχικά από την αμαρτία, δηλητηριάζουμε την ζωή μας, στερούμεθα την Χάρι του Θεού και μας βρίσκουν ένα σωρό δεινά, τα οποία είναι επίτοκα της από του Θεού απομακρύνσεως μας.

Αν προσέξαμε το Ευαγγελικό ανάγνωσμα, ακούσαμε τους τρείς βασικούς όρους που προϋποθέτουν το να είναι κάποιος μαθητής του Χριστού. «Όστις θέλει οπίσω μου ελθείν, απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθήτω μοι» ( Λουκ. Θ, 23) Δυστυχώς πάρα πολλοί χριστιανοί δεν ξέρουν τίποτα για το Ευαγγέλιο. Γι’ αυτό ακούμε μόνο τους αιρετικούς και τους χιλιαστές. Κατά τα άλλα είναι ορθόδοξοι. Κι αν τους πεις κάτι, σου προβάλλουν το: «Όστις θέλει…». Βλέπετε, ότι κι ακόμη και για την πρόταση αυτή δεν ξέρουν την σημασία της σωστά και ολοκληρωτικά.

Το «Όστις θέλει…» ισχύει γι’ αυτούς που σε μεγάλη ηλικία , προαιρετικά και εκούσια ασπάσθηκαν τον Χριστιανισμό. Εμείς, όμως που κατά την βάπτισή μας είπαμε «Αποτάσσομαι τον σατανάν και συντάσσομαι τω Χριστώ» , είμαστε συντεταγμένοι υπό την σημαία του Σταυρού και πλέον καλούμεθα να σηκώνουμε καθ΄ ημέραν τον Σταυρόν του Κυρίου. Και ο Σταυρός του Κυρίου είναι οι θλίψεις, που περνούμε με υπομονή, για να ευαρεστήσουμε σ΄ Αυτόν.

Η νηστεία μας είναι ένας σταυρός, η προσευχή μας είναι ένας εξαγιαστικός σταυρός, η καταπολέμησης των λογισμών είναι ένας σταυρός, η ελεημοσύνη μας είναι ένας σταυρός. Με την βοήθεια όμως του Εσταυρωμένου γίνεται ελαφρύς ο σταυρός. Και σιγά-σιγά γινόμεθα μεν κοινωνοί των παθημάτων του Χριστού στην παρούσα ζωή, αξιωνόμεθα δε να γίνουμε μέτοχοι και της Ουρανίου Του Δόξης.

Το Ευαγγέλιο όλη αυτήν την Εβδομάδα έχει μπροστά μας τον Εσταυρωμένο, για να μας θυμίζει ότι εσταυρωμένη πρέπει να είναι η ζωή του πιστού και ότι ο χριστιανός πρέπει να έχει το θέλημα του Χριστού σαν δικό του θέλημα. Και ό,τι δεν αρέσει στον Χριστό, να μη το ασπάζεται, να μη το ακολουθεί, από οπουδήποτε κι αν προέρχεται. Εμείς δυστυχώς αποβάλαμε τον Σταυρό του Χριστού από την ζωή μας και την κάναμε εύκολη, με αποτέλεσμα να αποκτούμε μεν άφθονα υλικά αγαθά, όχι όμως και την γαλήνη της συνειδήσεως, εφ’ όσον υπάρχει η παράβασης του νόμου του Θεού και η ενοχή.

Ο Σταυρός του Χριστού για μας τους χριστιανούς είναι και σύμβολο αγάπης, γιατί επάνω στον Σταυρό μας έδειξε ο Χριστός την αγάπη, όταν προσευχήθηκε και είπε για τους σταυρωτάς Τους: «Αφες αυτοίς, ου γαρ οίδασι τι ποιούσι» ( Λουκ. Κγ, 34). Αυτός είναι ο Χριστός των Ορθοδόξων Χριστιανών.

Ακόμη είναι και σύμβολο θυσίας. Ενώ εμείς είμασταν εχθροί του Χριστού, Εκείνος τόσο πολύ αγάπησε τον άνθρωπο, ώστε θυσιάσθηκε, έπαθε και σταυρώθηκε για μας, για να μην πάθουμε εμείς, για να μας προσφερθεί η λύτρωσης.

Είναι επίσης σύμβολο νίκης και θριάμβου, όπλον αήττητον κατά των δαιμόνων, των λογισμών και των παθών. Αρκεί να χρησιμοποιείται σωστά, με πίστη, με ταπείνωση, με αρετή. Και τότε: «Φρίττει και τρέμει μη φέρων καθοράν αυτού την δύναμιν» ο διάβολος και οι δυνάμεις του.

Ο Τίμιος Σταυρός ασφαλίζει όχι μόνο εμάς τους πιστούς, αλλά και τους αλλόπιστους, κατά πρόνοιαν Θεού. Κάποιος Εβραίος βρέθηκε σε ένα ειδωλείο κι έμεινε εκεί να περάσει τη νύκτα.   Επειδή σκέφθηκε ότι στον χώρο αυτό κατοικούσαν τα δαιμόνια και οι δαίμονες φοβούνται τον Σταυρό, σταύρωσε το προσκεφάλι του κι έπεσε να κοιμηθεί. Ήλθαν τα δαιμόνια και συζητούσαν μεταξύ τους τι κακά είχαν κάνει στον κόσμο. Μόλις είδαν τον Εβραίο να κοιμάται, σκέφθηκαν να τον πειράξουν. Έρχονταν κοντά να του κάνουν κακό, αλλά δεν μπορούσαν. Κι έλεγαν: «Είναι ακάθαρτο κουφάρι, αλλά είναι σφραγισμένο!» Ο Εβραίος που τους άκουσε, επειδή γνώρισε την δύναμη του Σταυρού, έγινε χριστιανός πιστός και κατόπιν μοναχός! Πόση δύναμη έχει ο Τίμιος Σταυρός!

Αυτόν λοιπόν τον Σταυρό έχουμε πανίσχυρο όπλο εμείς οι πιστοί, όταν έχουμε αρετή. Αν δεν έχουμε, γινόμεθα υποκριταί, φαρισαίοι, εμπαίκται και δεν αποκομίζουμε τα ευεργετήματα, που απορρέουν από την Σταύρωση του Θεανθρώπου Σωτήρος Χριστού.

Θα σας αναφέρω κάποια μικρά παραδείγματα, για να δούμε, αν εμείς έχουμε κάνει το καθήκον μας στην ζωή μας, ή αν τυχόν έχουμε κάνει συμβιβασμούς, που αποτελούν μικρές υποχωρήσεις και προδοσίες των Αποστολικών, των Ευαγγελικών και των Πατερικών αρχών της Εκκλησίας μας.

Στην Φιλανδία έγινε το εξής στις μέρες μας: Ένας καθηγητής της Ιστορίας έκανε μια διάλεξη ενώπιον πολλών επισήμων. Πριν αρχίσει, έκαμε με ευκρινέστατο τρόπο το σημείον του σταυρού. Όταν τελείωσε, ένας από τους ακροατάς του τον ερωτά:

-Από τύπο ή από επίδειξη κάνατε τον σταυρό σας;

Κι αυτός απαντά:

-Εμείς οι ορθόδοξοι, όταν αρχίζουμε κάποια εργασία κι όταν είμαστε μαζί με άλλους, κι όταν τρώμε, κι’ όταν πίνουμε, κι όταν ταξιδεύουμε, κι όταν πάμε να κοιμηθούμε, σταυρώνουμε τα μέλη μας με το όργανο της λυτρώσεως, του αγιασμού και της σωτηρίας μας, τον Τίμιο Σταυρό. Το κάνουμε από καθήκον, γιατί μ’ αυτό ομολογούμε την πίστη μας και εκζητούμε το μέγα έλεος του Θεανθρώπου Χριστού. Σας πληροφορώ ότι και στην Νέα Υόρκη και στην Μόσχα και σ’ αυτά τα Τίρανα, αν έκανα την διάλεξη, θα έκανα το σημείον του Σταυρού.

Κι εμείς ντρεπόμαστε να κάνουμε τον σταυρό μας όταν περνούμε από Εκκλησία ή στο τραπέζι ή και με τον τρόπο, που τον κάνουμε, εμπαίζουμε τον Σταυρό. Με τον τρόπο αυτό δείχνουμε πόσο ρηχή σχέση έχουμε με τα σύμβολα της πίστεώς μας.

Στην Χίο το 1821, όταν ο Τούρκος κυρίευσε το νησί-χρόνια μαύρα και δύσκολα-είκοσι χιλιάδες κάτοικοι του νησιού, οι περισσότεροι νέοι, βρίσκονται στο λιμάνι για σφαγή. Τους λένε:

-Πατήστε τον Σταυρό και χαρίζεται η ζωή σας!

Και μ’ ένα στόμα όλοι μαζί φώναξαν:

-Ζήτω ο Σταυρός του Χριστού!

Έκαναν τον σταυρό τους και εσφαγησαν όλοι. Αυτή είναι η πίστις των χριστιανών. Κι εμείς δεν έχουμε τον ηρωισμό, μεταξύ των χριστιανών, να πούμε, ποιοι είμαστε. Μπορεί αυτά να θεωρούνται τύποι, αλλά φανερώνουν την ουσία, όταν γίνονται με ευσέβεια και με προσοχή.

Θα έλθουν τα χρόνια της αθεΐας και της ομολογίας και θα χρειασθεί να ομολογήσουμε τον Χριστό ενώπιον ανθρώπων και τυράννων και με μαρτύριο ακόμη. Επειδή δεν έχουμε προαίρεση, μπορεί ο Θεός να μας δώσει την δύναμη της ομολογίας και για μια στιγμή να γίνουμε μάρτυρες, να πάρουμε το στεφάνι και να εισέλθουμε στην Βασιλεία των Ουρανών.

Η Εκκλησία μας με αυτούς τους ευλογημένους ύμνους που έχει, μας είπε σήμερα πολλά. Εμείς θα μνημονεύσουμε ένα μόνο: «Σταυρέ πανσεβάσμιε, καθαγίασον ημών τα ψυχάς και τα σώματα τη δυνάμει σου» και «τη δυνάμει του Σταυρού σου σώσον ημάς Κύριε. Αμήν».

Επικοινωνία

Διεύθυνση Μεγάλου Ναού: Δανάης 1, Έγκωμη,
2408, Λευκωσία
Διεύθυνση Μικρού Ναού: Αγίου Νικολάου 1, Έγκωμη, 2408, Λευκωσία
Τηλέφωνο: 22355300
Fax: 22590969
Email: agiosnikolaosengomis

@gmail.com

Announcement

Church of Saint Nicolaos in Engomi is open daily from 8:30 am to 12:00 noon, from 5:00 to 8:00 pm and the hours of Liturgical services. For more information contact us on: agiosnikolaosengomis@gmail.com